یادداشت‌ها

»

طراحی تخت (flat) و مینیمال چیست؟

طراحی مینیمال و تخت دو خواسته مشتریان طراحی وب مدرن است که در این مطلب به معرفی اجمالی آنها می‌پردازیم.

طراحی مینیمال (حداقلی)

اینترنت با وجود محاسنش در تسهیل دسترسی به اطلاعات، مضراتی هم دارد و عادات ناپسندی را در مخاطبین خود ایجاد می‌کند. یکی از این عادات ناپسند، شتاب زدگی است. کاربری که برای خواندن اکثر مطالب 5 ثانیه بیشتر وقت نمی‌گذارد!
کاربر شتاب‌زده و عجول در بین متن‌ها و مطالب اینترنت، متون کوتاه و مختصر را می‌پسندد و مقالات بلند را نمی‌پسندد یا لااقل حوصله خواندن آن را ندارد. شاید علت اصلی محبوبیت سرویس‌های میکروبلاگینگی چون توئیتر و تامبلر نیز همین باشد.
این قضیه فقط در مورد متن صادق نیست. در طراحی واسط گرافیکی (user interface) نیز؛ کاربران سایت‌هایی را می‌پسندند که ظاهر آن ساده و بی‌تکلف باشد و با یک نگاه بتوانند با آن سایت و کارکرد و امکانات و بخش‌هایش آشنا شوند. لذا سایت‌هایی که چندین منوی تودرتو دارد و پر از box های اطلاعاتی مختلف در صفحه اول و کنار صفحات داخلی باشد، سبکی قدیمی است که موردپسند طبع کاربران شتابزده اینترنت نیست.
ممکن است فکر کنید پس طراحی مینیمال به دلیل سادگی، کار طراح واسط گرافیکی را آسان‌تر می‌کند! اما اینطور نیست و برعکس است. چون طراح باید بیشتر فکر کند تا فقط عناصر ضروری را در صفحه قرار دهد و عناصری که ضروری نیست را پنهان کند و در مورد نحوه جاسازی و آشکار شدن آنها نیز فکر بسیار بیشتری نیاز است.
یک مثال از طراحی مینیمال، سایت گوگل‌پلاس است. در این سایت کاربران با یک نگاه 5 ثانیه‌ای! کلیت کار با سایت را متوجه می‌شوند. همچنین بسیاری از عناصر غیرضروری پنهان شده و در صورت کلیک یا رفتن موس بر روی یک المان، ظاهر می‌شود تا ظاهر سایت شلوغ به نظر نرسد. سایت مدیافایر (هم صفحه اول و هم بخش پس از ورود کاربر) نیز یک سایت با طراحی واسط کاربری نسبتا مینیمال و عالی است.
لذا طراحی مینیمال (برخلاف آنچه اشتباها خیلی از طراحان تصور می‌کنند) به معنای سایتی کوچک با بخش‌های محدود نیست بلکه چینش عناصر به صورتی است که در عین معرفی بخش‌ها و کارکرد اصلی سایت، تا حد امکان عناصر غیرضروری در نمای ظاهری حذف و در جای مناسب جاسازی شود.

طراحی تخت (flat)

نمی‌دانم سیر سلیقه غالب گرافیست‌ها بر طراحی ویندوزها تاثیر گذاشته یا طراحی ظاهر ویندوز باعث شده که طراحان به سبک طرح‌هایی شبیه ویندوز بروند اما به هر حال؛

• در ویندوز 98 و 2000 همه چیز ساده و تعداد رنگ‌ها محدود بود.
  اگر تم‌های قدیمی سایت‌هایی همچون template monster را دیده باشید، کاملا یاد سیستم‌عامل‌های آن زمان می‌افتید!
• در ویندوز xp آب و لعاب عناصر گرافیکی به اوج رسید و استفاده از حالت برجسته (یا به عبارت فنی همان Bevel & Emboss) و همچنین استفاده از طیف یک رنگ (یا به عبارت فنی gradient) نیز رواج یافت. اگر نوار استارت و نوار تسک بار و نوار عنوان پنجره‌ها و دکمه‌ها و ... را در ویندوز xp بیاد آورید، دقیقا یاد همین عرض بنده می‌افتید.
  گرد (مدوّر) کردن شدید! گوشه‌ها یکی دیگر از مشخصه‌های این طراحی‌ها بود.
  همانطور که ویندوز xp تاکنون منسوخ نشده، هستند کسانی که طراحی وب به آن سبک پر آب و لعاب را می‌پسندند. هنوز هم اکثر سایت‌های ایرانی و حتی سایت‌های شخصیت‌های مهم ایران اینگونه است.
• در طراحی گرافیک ویندوز سون (Windows 7)، مایکروسافت تا حد زیادی از آب و لعاب ویندوز سابق (xp) کاست و مثلا گردی گوشه‌ها به حداقل کاهش یافت و از طیف‌ها به صورت کم و در گوشه‌ها استفاده کرد طوری که زیبایی پنهانی به کار می‌داد. در این ویندوز بیشتر روی خاصیت شفافیت (transparency) آن تاکید داشت طوری که task bar و title bar پنجره‌ها همگی شفاف شد.
  در طراحی وب‌های این دوره نیز تاکید زیادی روی این شفافیت می‌شد و اصلا یکی از زیبایی‌های چشم‌گیر برای خیلی از مشتریان همین بود!
• در ویندوز 8 برای همان سادگی که در بحث مینیمال اشاره کردم و همچنین افزایش سرعت ویندوز، مایکروسافت به طراحی تخت رو آورد. در این طراحی هیچ خبری از طیف (gradient) ها نمی‌بینیم و ویجت‌ها تگ رنگ و گوشه‌ها کاملا تیز! و غیرمدور هستند.
  در طراحی وب‌های مدرن نیز تبعیت از این نوع طراحی (طراحی تخت) مرسوم گردیده است که شبکه اجتماعی مایکروسافت یک نمونه آن است.